Villa Hadrianus II
Poikile, thermen en Vestibule
De functie en de betekenis van de gebouwen zijn niet geheel onomstreden. Volgens de klassieke auteur Spartianus is het geheel een soort reisverslag van Hadrianus. Veel gebouwen zijn genoemd naar beroemde gebouwen zoals de school van Aristoteles, de academie, of de Poikile, de stoa in Athene. Toch zijn de gebouwen die je hier aantreft geen kopieën van de Griekse, integendeel het zijn eigen en originele ontwerpen van Hadrianus zelf. Waarschijnlijk hebben de verschillende gebouwen veel te maken met de religieuze functies die de keizer had zoals allerlei rituelen en rollen die de keizer uitoefende. De keizer werd zo bijvoorbeeld als metgezel van de goden in de naos aanbeden of hij vergeleek zich als heerser van de kosmos met Jupiter en Helios. De keizer had bijnamen als Aulette (een fluitspeler van Apollo) of Kallinikos (als Heracles).
De verschillende gebouwen dienden als een plek die aan een bepaalde cultus gewijd was. Er was ook een gangenstelsel onder de Villa van Hadrianus dat door het dienstpersoneel gebruikt werd.
We volgen de bordjes die de verschillende bouwwerken aangeven. We komen, na eerst de maquette bekeken te hebben, in de Poikile. Als je onder de poort doorloopt, zie je in het midden nog de vijver liggen.
Dit is trouwens ook het gebouw dat de bezoekers uit Rome het eerst zagen als zij bij deze villa aankwamen. Het complex was meer dan tweehonderd meter lang en honderd meter breed. Het werd omgeven door een dubbele zuilengalerij. De tien meter hoge muur die in het midden van de dubbele zuilengang stond, is nu nog te zien.
De naam, Poikile, is afgeleid van deze kolossale muur. Het gebouw is genoemd naar de beroemde beschilderde zuilengalerij: de Atheense Stoa. Toch is dit complex maar liefst zeven keer zo groot geweest als zijn Atheense voorganger. De zuilengangen boden voldoende schaduw voor de bezoeker. Tussen de vijver en de zuilen waren tuinen. Aan de oostzijde zijn de resten van een gebouw met drie exedras te zien. Een deel van Poikile wordt gesteund door een vier verdiepingen tellende onderbouw die duidelijk lager ligt.
Dit zijn vermoedelijk de woonruimtes voor het dienstpersoneel geweest: de zogenaamde Honderd Kamertjes. Als je verder richting het zuiden loopt, zie hoe deze kamertjes doorlopen tot aan de vestibule.
Kleine thermen (links) Grote thermen (rechts) Vestibule reconstructie (midden)
We lopen verder richting het zuiden naar het gebied van de Canopus. Als we deze kant uitlopen, zien we eerst nog de resten van de kleine en grote thermen liggen. De kleine thermen hebben een octagonale hal met rechte en convexe muren.
Dit deel is waarschijnlijk een apodyterium geweest oftewel als kleedruimte gebruikt. Vermoedelijk zijn deze baden uitsluitend door vrouwen gebruikt. Als we doorlopen zien we niet ver van de kleine baden de grote thermen.
Grote thermen Luchtfoto Andere zijde Centrale hal
Deze waren voor de mannen bestemd. De grote centrale ronde hal is waarschijnlijk een sudatio (sauna) geweest. Dit wordt afgeleid uit het feit dat hier geen waterleidingen zijn gevonden. Verder zijn hier achter elkaar: het tepidarium (lauw), het caldarium (warm) en een ruimte met drie baden te vinden. In het midden is het frigidarium (koude) bad te vinden. Beide thermen zowel de kleine als de grote werden door het dienstdoende personeel gebruikt.
Als we verder naar het zuiden lopen, komen we bij de vijver waar dit deel van de Villa Hadrianus naar genoemd is: de Canopus. De eerste die je ziet, is een vijver van 119 bij 18 meter die eindigt bij het heiligdom van Serapeum. De Canopus is gegraven in een smalle en lage vallei.
Vervolg Rome dag 2: Villa Hadrianus: III (Canopus en Serapeum)