Santa Maria in Aracoeli en een insula

Santa Maria in Aracoeli en zijingang    Interieur
C.W. Eckersberg ‘Marmeren trappen naar de Santa Maria in Aracoeli’ 1814-1816

Santa Maria in Aracoeli: trappen facade
foto’s: Peter1936F en zij-ingang: Jebulon
foto’s: José Luiz Bernardes Ribeiro en plafond: Jebulan

Hoofdaltaar met de Madonna    Madonna plafond

Je zult het verschil met de trap die we net zijn afgedaald wel merken als je boven bent gekomen en de gevel van de Santa Maria in Aracoeli ziet. De Santa Maria in Aracoeli is gebouwd, hoe kan het in deze stad ook anders, op de fundamenten van een oude tempel die gewijd was aan een heidense moedergodin (vergelijkbaar met de Magna Mater Cybele; zie onder Palatijn). Zoals de naam al zegt is de kerk ook gewijd aan een moeder en wel de Aracoeli Madonna. Als we naar binnengaan zie je een typisch Romeinse kerk.

Santa Maria in Aracoeli schip

Santa Maria in Aracoeli schip
foto’s: Peter1936F en schip: Bert Kaufmann

Columns

photo: Richard Mortel

Santa Maria in Aracoeli

Santa Maria in Aracoeli: zijbeuk
foto: Lars Veldscholte

“De kerk bevat veel versieringen. Ze is langwerpig van vorm en verdeeld in drie beuken die van elkaar worden gescheiden door tweeëntwintig verschillende zuilen. Op de derde zuil van links staat a cubiculo Augustorum, deze zuil komt waarschijnlijk uit het slaapvertrek van de keizer. In de kerk zijn meerdere altaren. De vloer van de kerk is gesierd met geometrische figuren van cosmatenwerk (stukjes gekleurd marmer) afkomstig uit oude ruïnes, en bezaaid met grafstenen [zoals Giovanni Crivelli Donatelo] van beroemdheden. De decoraties op het vergulde plafond van het middenschip beelden de Europese overwinning in de Slag bij Lepanto in 1571 uit. Aan het eind van het middenschip zit de apsis, deze is vierkant. Beide zijschepen bestaan uit negen kapelletjes, waarvan sommige van bekende Romeinse geslachten zijn. Bij de Capella Bufalini zijn fresco’s die scènes uit het leven van de heilige Bernardinus van Siena uitbeelden van de schilder Pinturicchio. Deze fresco’s zijn duidelijk renaissancistisch, te zien aan de realistische weergave. De Maria boven het hoofdaltaar is daarentegen juist heel gestileerd. Vooraan links is een graf met een marmeren landkaart, van Eugenio Ruspoli, een in 1893 door een olifant gedode ontdekkingsreiziger.” Bron: Wikipedia

photo: Carlo Raso
Pinturicchio ‘Bernardinus van Siena’ Bufalini-kapel
foto: Lunaman; detail Carlo Raso; zoom: Richard Mortel

Pinturicchio ‘Bernardinus van Siena’ Bufalini-kapel      Bernardinus
Inzoomen

Bij de familiekapel van de Bufalini’s, rechts naast de hoofdingang, zijn fresco’s van Pinturicchio. In het Vaticaan museum zullen we ook nog werk van deze schilder tegenkomen. Hij heeft een frescocyclus over het leven van de heilige Bernardinus van Siena (Bellini) geschilderd waarbij vooral de onderen van deze heilige zijn weergegeven.

Gozzoli ‘Antonius van Padua’      In situ

In de derde kapel links is ook nog een paneel van Gozzoli over de H. Antonius van Padua te zien.

Gozzoli ‘Antonius van Padua’ Santa Maria in Aracoeli
foto’s: Jebulon en situ: Richard Mortel

Pietro Cavallini ‘Maria en Kind’       In situ

Pietro Cavallini ‘Maria en Kind’ Santa Maria in Aracoeli
foto: Peter1936F
Santa Maria in Aracoeli: Grafsteen Felice de Fredis
foto: Peter1936F

Grafsteen van Felice de Fredis

Alle tweeëntwintig zuilen die het schip van de zijbeuken scheiden, zijn verschillend. De derde van links draagt nog het opschrift: a cubiculo Augustorum. Dit wijst erop dat deze zuil waarschijnlijk uit het slaapvertrek van de keizers komt. Eén van de grafstenen is van Felici de Fredis. Hij was een tuinman die op 14 januari 1506 op een stenen gewelf stootte waaronder zich het beroemde beeld, De Laocoon, bevond. Giuliano da Sangallo en Michelangelo waren bij de opgraving van dit beeld dat nu in het Vaticaan Museum staat aanwezig. Zij zagen direct dat dit het beeld was waar Plinius de Oudere zo lyrisch over geschreven had.

Santo Bambino van Aracoeli en Heilig Kind van Aracoeli inzoomen

Santo Bambino van Aracoeli en Heilig Kind van Aracoeli
foto’s: Teggelaar

Il Santo Bambino    Bambino

Rechts achterin de kerk bij de sacristie is een aparte kapel. Hier staat de beroemde en geliefde Il Santo Bambino.
Dit houten beeldje is gesneden van een boom uit de tuin van Gethsemane. Het beeld van het kind is bekleed met goud en juwelen en staat in een glazen kist op het altaar. Naast het beeldje liggen vele brieven uit de gehele wereld waarin vaak om goddelijke bijstand wordt gesmeekt. Op 6 januari, de avond van de Driekoningen, wordt de Santo Bambino op het bordes van de Santa Maria in Aracoeli geplaatst voor de plechtige zegeningen van de stad. Elk jaar tijdens de kerstdagen gaat het beeld langs de afdelingen voor kinderen in de ziekenhuizen om troost en misschien wel genezing te brengen.

“Het is de gewoonte om juwelen te schenken aan de Bambino bij wonderen of verhoorde gebeden. Als de patiënt zou genezen, werden de lippen van het beeldje donkerrood, anders waren ze bleek. Om de Bambino heen liggen allemaal brieven die mensen uit de hele wereld hem sturen. Het huidige beeld is een replica; het origineel werd in 1994 gestolen. Een prinses uit het Borghese-geslacht probeerde het beeldje in de 18e eeuw te stelen. Ze verving de pop door een kopie, maar de volgende nacht, met onweer, uit zichzelf luidende klokken, en luid gebons op de deur, zou het beeldje huilend op de kerkstoep hebben gelegen.” Bronnen: Wikipedia en English

Il Santo Bambino
foto’s: MatthiasKabel en Bambino: Ben Leferink

We lopen nog achterom naar het monument uit 1885 dat voor Victor Emanuel gebouwd is.

Victor Emanuel II monument en de zijkant

Victor Emanuel II monument Rome
foto’s: Paolo Costa Baldi en zijkant: Hugo DK

We nemen een kijkje achter de zuilengalerij van deze bruidstaart of typemachine’ zoals dit enorme bouwwerk van wit marmer uit Brescia vaak spottend genoemd wordt. Als we de trappen van de cordonato aflopen en rechts afslaan op weg naar de Via dei Fori Imperiale, zien we nog de overblijfselen van een  Romeins flatgebouw een zogenaamde insula (klik hier bij Wikipedia of bij Wiebe Koopmans als je meer wilt weten over deze insula).

Insula dell’Ara Coeli

Insula dell'Ara Coeli Rome
photo: Kalboz

Insula dell’Ara Coeli

Insula dell'Ara Coeli Rome
foto’s: Gary Todd en Lalupa
De Via dei Fori Imperiali Rome
foto’s: Dora Dragonis en Rabax63

De Via dei Fori Imperiali

We lopen terug en steken over bij de Via dei Fori Imperiali een weg die Mussolini heeft laten aanleggen (situatie  vóór de ingrepen van Mussolini). Aan onze rechterhand zijn nog de resten van de keizerlijke forums te zien. Tenslotte gaan we de Via Cavour in. Aan de rechterzijde zijn enkele betaalbare terrasjes waar we zullen pauzeren.

Na de pauze lopen we naar de boog van Constantijn

boog van Constantijn
faungg’s photos

Vervolg Rome dag 3: Boog van Constantijn