Palazzo Ducale I
Palazzo Ducale inzoomen Aerial San Marco and Ducale aerial
Balkon zeezijde Vrouwe Justitia Zicht vanuit het balkon Inzoomen
Facades Palazzo Ducale Luchtfoto In situ
Het Palazzo Ducale of Dogenpaleis is het voormalige verblijf van de Dogen, als ook de voormalige machtszetel van de Republiek. Het was eeuwenlang het enige gebouw in Venetië dat de naam palazzo mocht dragen. Andere gebouwen werden simpelweg Ca genoemd: de afkorting van casa (huis). Het Palazzo bevatte een groot aantal kantoren, rechtszalen, martelkamers en cellen. Het werd in 814 gebouwd als een somber fort. Net als de basiliek werd ook het paleis meerdere malen verwoest en opnieuw opgebouwd. Het huidige gebouw stamt min of meer uit de veertiende eeuw. De façades, die grotendeels zijn uitgevoerd in roze marmer, zijn een perfect voorbeeld van gotische architectuur.
Canaletto ‘Piazzetta’ ca. 1740 – 1746 Tegenwoordig
De zuidvleugel is verfraaid met 14e-eeuwse sculpturen, die naar verluidt zijn gemaakt door Filippo Calendario (zie Web Gallery of Art) en verschillende Lombardische kunstenaars, waaronder Matteo Raverti en Antonio Bregno. Zowel de arcade op de begane grond als de loggia erboven zijn gedecoreerd met kapitelen uit de 14e en 15e eeuw (Wikipedia). Een aantal van deze kapitelen is in de 19e eeuw vervangen door replica’s.
De Bocca di Leone zijn een kleine marmeren openingen in de muur van het paleis versierd met beeldhouwwerk van een leeuwenkop. Deze openingen dienden als brievenbus waar burgers van Venetië anoniem berichten konden deponeren met betrekking tot corruptie, verraad of andere illegale activiteiten. Deze praktijk van het indienen van anonieme berichten was belangrijk in de Republiek Venetië, waar sociale controle en politieke intriges een grote rol speelden. Het stelde de bevolking in staat om informatie door te geven aan de autoriteiten zonder zichzelf bloot te stellen aan mogelijke repercussies.
Onderschrift: “Geheime kennisgeving tegen degenen, die diensten en plichten verheimelijken of in het geheim afspreken om hun ware gewin te verbergen.” Meer lezen: Helma de Boer ‘Bocca di Leone, middeleeuws klikspaansysteem?’
Antonietta Brandeis ‘Porta della Carta’ 1886 Luchtfoto
Frans Vervloet ‘Zicht op de Porta della Carta’ 1842
De Porta della Carta, gelegen aan de rechterkant van San Marco, is de hoofdingang van het Dogenpaleis. Deze poort dankt zijn naam aan een oude traditie waarbij documenten en openbare aankondigingen werden bevestigd om ze openbaar te maken. Na de val van de Republiek zouden er onder de portiek ‘schrijvers’ worden geplaatst die, tegen betaling, namens de analfabeten petities, sollicitaties, beroepschriften en persoonlijke brieven zouden opstellen op draagbare lessenaars. Na de ineenstorting van de Republiek zouden er onder de portiek ‘schrijvers’ staan, die tegen betaling op draagbare lessenaars zouden zitten en namens de analfabeten petities, sollicitaties, beroepschriften en persoonlijke brieven zouden opstellen. Zie: Luc Verhuyck ‘Venezia Anekdotische reisgids’ Athenaeum-Polak & van Gennep, Amsterdam 2011 p. 228
Porta della Carta Doge Francesco Foscari en de leeuw
De poort, geflankeerd door gotische torenspitsen en met aan elke zijde twee figuren die de kardinale deugden vertegenwoordigen, wordt bekroond door een buste van Markus de Evangelist. Daarboven verrijst het standbeeld van Gerechtigheid met haar traditionele symbolen van een zwaard en een weegschaal. Boven de kroonlijst bevindt zich een sculpturaal portret van de doge Francesco Foscari, knielend voor de leeuw van San Marco. Het portret is echter een werk uit de 19e eeuw, vervaardigd door Luigi Ferrari als vervanging van het oorspronkelijke portret dat in 1797 werd vernietigd. Zie Wikipedia
Terugkeer uit Bucintoro naar de Molo op Hemelvaart ca. 1738
Huwelijk met de zee
‘Aan deze oude ceremonie werd een sacramenteel karakter gegeven door paus Alexander III in 1177, in ruil voor de diensten verleend door Venetië in de strijd tegen de heilige Romeinse keizer Frederik I. De paus trok een ring van zijn vinger en terwijl hij die aan de doge gaf, verzocht hij hem elk jaar op Hemelvaartsdag zo’n ring in zee te werpen, en zo de zee te huwen.
Elk jaar liet de doge een gewijde ring in de zee vallen, en met de Latijnse woorden ‘Desponsamus te, mare, in signum veri perpetuique dominii’ (‘Wij huwen u, zee, als een teken van ware en eeuwige overheersing’) verklaarde hij Venetië en de zee om onlosmakelijk één te zijn.’ Bron: Wikipedia
De noordkant van de binnenplaats, waar het Ducale en de San Marco elkaar ontmoeten, herbergt de Dogenkapel. In het midden van de binnenplaats staan twee waterputten uit het midden van de 16e eeuw.
Binnenhof Bron Klok Deel van de facade Wolfgang Modorer
Scala dei Giganti Trap binnenhof Andere zijde
Scala dei Giganti Marcus leeuw Inzoomen
In 1485 gaf Doge Marco Barbarigo opdracht tot het bouwen van een grote ceremoniële trap, die een geschikte omgeving moest vormen voor het kroningsritueel van de Dogen. De Dogen werden op de overloop van de trap bekroond met een met juwelen bedekte corno ducale of dogen kap, die een belangrijk statussymbool was. De trap werd ontworpen door Antonio Rizzi, die deze liet decoreren met verschillende reliëfs en beelden. Zijn naam dankt de trap aan de twee gigantische beelden van Mars en Neptunes van Jacopo Sansovino. De beelden symboliseerden de macht van de Republiek ter land en ter zee.
Bovenaan de trap, bekend als de Gigianti-trap, bevindt zich een boog met een leeuw, geflankeerd door beelden van Mars (links) en Neptunus (beide op de sokkel gesigneerd door Jacopo Sansovino). Dit vormt een soort terras. Op die plek vond de kroning plaats van een recentelijk verkozen doge. Vervolgens legde hij de eed af, waarin hij trouw beloofde aan de wetten van de staat, die bestond uit een uitgebreide lijst van beloften over wat hij niet zou doen. Daarna ontving hij de zoia of dogemuts van de oudste raadsheer. Zie: Luc Verhuyck ‘Venezia Anekdotische reisgids’ Athenaeum-Polak & van Gennep, Amsterdam 2011 blz. 229
Jacopo Sansovino ‘Mars en Neptunes Mars Neptunes
Paolo Veronese ‘Allessando Vittoria’ ca. 1580
Aan de andere kant van de binnenplaats leidt de Scala dei Censori de bezoeker naar binnen. Hier nemen we de Scala d’Oro (gouden trap) naar boven. Deze trap werd in 1558 door Jacopo Sansovino ontworpen en ontleent zijn naam aan het gestucte en vergulde gewelf van Alessandro Vittoria.