Palatijn: het huis van Livia en Augustus
Niet ver van de tempel van Magna Mater, stond het huis van Augustus. Meestal wordt dit huis het Casa di Livi (huis van Livia), de vrouw van Augustus genoemd Bij de opgravingen werden loden waterleidingen gevonden met haar voornaam Julia erop. Het huis is rond dertig v. Chr. door Augustus, de eerste keizer, gekocht. De Palatijn was al tijdens het begin van de Republiek een gewilde plek om te wonen. Er was een prachtig uitzicht, de nabijheid van het forum, maar vooral een frisse wind van de zee betekende, dat de elite van Rome hier graag hun huizen liet bouwen.
Plattegrond Casa di Livia en Casa di Augusto
Plattegrond van het huis van Livia
Casa di Livia Reconstructie tekening Muur van de rechterkamer
Casa di Livia en een detail Fresco’s triclinium Detail
De Romeinse geschiedschrijver Suetonius, schreef in zijn, ‘Keizers van Rome,’ over het huis van Augustus dat in vergelijking met het paleis van Domitianus zeer bescheiden was.
Huis van Augustus reconstructie voorzijde Reconstructie zijkant
Het viel niet op door grootte of pracht. […] Meer dan veertig jaar gebruikte Augustus dezelfde slaapkamer, niet alleen ’s zomers maar ook ’s winters, al voelde hij wel dat de winter in Rome, waar hij dat jaargetijde in de regel doorbracht, bepaald nadelig was voor zijn gezondheid. Wilde hij eens in afzondering, zonder lastiggevallen te worden, werken, dan had hij daarvoor een geïsoleerd vertrek op de bovenste verdieping, dat hij ‘Syracuse’ noemde of ‘het atelier’. Hier trok hij zich dan terug, of in het buitenhuis van een van zijn vrijgelatenen. Maar wanneer hij ziek was, werd hij verpleegd in het huis van [zijn vriend] Maecenas. […] De soberheid van zijn huisraad en zijn meubilair is duidelijk te zien aan de bedden en de tafels, die tot op heden bewaard zijn gebleven. De meeste zouden nu voor een gewoon burger nauwelijks fraai genoeg zijn. Zelfs het bed waarop hij sliep was volgens de verhalen laag en eenvoudig opgemaakt.’
Geciteerd uit: Jona Lendering, ‘Stad in marmer Gids voor het antieke Rome aan de hand van tijdgenoten’, Athenaeum- Polak&Van Gennep, Amsterdam 2002 blz. 216. De vertaling van deze tekst komt uit: Suetonius, Keizers van Rome (vert. Daan den Hengst) Amsterdam 1999. Klik hier hier bij Wikipedia als u meer wilt lezen over Suetonius.
Hun ‘huizen’ waren paleizen. Ons woord paleis komt van het woord Palatijn. In het tablinum (plattegrond ontvangstkamers: nummers drie tot en met vijf) en het triclinium (eetkamer, n. 6) zijn nog steeds de wanddecoraties te zien: fresco’s (wandschilderingen op de muur) optisch vergroot. Door realistisch geschilderde architectuur, zoals ramen en zuilen is een doorkijkje te zien op een er achterliggend landschap.
Augustus’ huis ‘Kamer met de maskers’ Linker Rechter Stilleven links
Festoenen en dennenappels Huis van Augustus
Na Augustus hebben de keizers Tiberius (regeerde van 14-17 na Chr.) en Domitianus (regeerde van 81-96) de Palatijn ingrijpend veranderd. Tiberius bouwde een groot paleis, de Domus Tiberiana, in de noordwestelijke hoek van de Palatijn (plattegrond VII: domus Tibiana). Caligula (regeerde van 37-41) heeft het paleis van Tiberius nog uitgebreid richting het noordoosten. Het complex heeft twee flinke branden waarvan één onder Nero meegemaakt. Sinds 1520 is het paleis grotendeels onder de grond verdwenen. De kardinaal Farnese liet op de gewelven van het paleis een terras aanleggen.
Vervolg Rome dag 3 De Palatijn: Domus Flavia, Augustana en Hippodroom