Santo Stefano Rotondo

Ingang Santo Stefano Rotondo    Andere zijde

De Santo Stefano Rotondo is één van de vroegste voorbeelden van een centraalbouw, in dit geval een grote hoge middenruimte met daaromheen twee ringvormige beuken. De ronde kerk heeft een plattegrond met een kruisvorm.

Plattegrond   Tekening exterieur    Luchtfoto
1. Kern
2. Binnenste rondgang, even hoog als de kruisarm
3. Buitenste rondgang
4. Kruisarmen
5. Hof

Santo Stefano Rotondo    Bovenaanzicht

De kerk werd gebouwd op reeds bestaande Romeinse gebouwen, deels op een Romeinse kazerne van de Castra Peregrina of Peregrinorum (onderkomen van de provinciale troepen) en op een mithraeum uit 180 na Christus. Maar bovenal moet een ronde tempel zijn hergebruikt. Er zijn zelfs overblijfselen van deze oude tempel gevonden: een hoofd van Isis naast het 22 cm grote beeld van Cautopates, in Luni-marmer.

Volgens sommige geleerden was het vergelijkbaar met de huidige kerk van S. Stefano Rotondo al Celio, dat wil zeggen met een cirkelvormig plattegrond omringd door zuilen met daarboven een koepel.

Mithras Petra Genetrix

‘De Castra Peregrina [kazerne] werd uiteindelijk ergens in de vijfde eeuw verlaten en overgedragen aan de Kerk. Een kerk gewijd aan de Heilige Stefanus werd vervolgens over de kazerne heen gebouwd. Opgravingen in de twintigste eeuw hebben aangetoond dat er zich onder de Santo Stefano een Mithraeum bevindt, een heiligdom van de lichtgod Mithras […] De vondst is niet verrassend, want de besloten cultus van Mithras was erg populair onder soldaten. Bron: Corvinus

Volgens sommige geleerden had de Castra Peregrina ook de vorm van een centraalbouw met zuilen en een koepel. (zie bij history Imperium Romanum). Bij de opgravingen onder de Santa Stefano zijn onder andere een reliëf van Mithras, een hoofd van Mithras en een beeld van Mithras petra genetrix (Mithras geboren uit een rots) gevonden..